Pozytywny Coaching

Kategorie
Szkolenie

Jak zbudować środek treningowy

Jak zbudować środek treningowy

Przygotowanie treningu to podstawowa czynność, którą musi wykonać każdy trener. Oczywiście zaczynamy od planowania całego procesu długofalowo, potem przygotowując kolejne mikrocykle, skupiamy się na kolejnych jednostkach treningowych, których budowa opiera się o różnego rodzaju środki treningowe. Stosowanie określonych ćwiczeń w trakcie treningów ma pomóc trenerowi nauczyć bądź doskonalić swój zespół, określonych zachowań, które potem są pożądane w trakcie meczu. Ale nie tylko. Ważne jest również zadbanie o przygotowanie motoryczne czy elementy psychologiczne (metalne). Sama organizacja i przeprowadzenie tych ćwiczeń są również bardzo istotne. W tym celu warto się zastanowić, jakie elementy należy wziąć pod uwagę, aby przygotowany środek treningowy był optymalny i w miarę możliwości kompleksowy. Jakie czynniki należy określić oraz na co warto zwrócić uwagę, zanim zaczniemy rysować boisko i „ustawiać” na nim zawodników.

Forma

Pierwsza rzecz, na którą warto zwrócić uwagę, to forma środka treningowego. Jest spora różnica czy zastosujemy ćwiczenie w formie ścisłej czy też będzie to forma oparta na rywalizacji i decyzyjności. Od lat toczą się spory „forma ścisła czy gry”. Oczywiście jedna i druga forma jest jak najbardziej poprawna, jeśli przynosi określony efekt. Ćwiczenie musi być skuteczne i jeśli jesteśmy w stanie zrealizować je w formie ścisłej to oczywiście można ro zrobić. Ja jednak jestem zwolennikiem gry, czy też rywalizacji z przeciwnikiem, dlatego jeśli tylko jest taka możliwość i będzie to skuteczne to wybieram grę. Ostatnimi czasy pojawiła się też forma, która znajduje się pomiędzy tymi dwoma. Forma ścisła otwarta, bo o niej mowa, różni się tym od tradycyjnej formy ścisłej, że wymusza na zawodniku obserwację oraz podejmowanie decyzji.

Część jednostki, miejsce w mikrocyklu

Duży wpływ na ostateczny wygląd środka treningowego ma fakt, w jakiej części treningu chcemy go zastosować. Na pewno zdecydowanie częściej wykorzystamy np. formę ścisłą w części wstępnej treningu niż w części głównej. W części głównej, będzie większa złożoność ćwiczeń, będą one bardziej kompleksowe, dlatego przygotowując środek treningowy należy uwzględnić, w której części treningu chcemy go zastosować. Równie duży wpływ ma jego umiejscowienie w mikrocyklu treningowym. Opierając się nawet na periodyzacji taktycznej, inny wymiar mają gry zastosowane w dniu poświęconym „sile”, a inny dzień później, gdzie celem pośrednim jest praca nad wytrzymałością. Dzień mikrocyklu ma spory wpływ na przestrzeń, na jakiej odbywa się dany środek oraz na liczbę zaangażowanych osób.

Aspekt techniczno-taktyczny

Jeden z ważniejszych elementów, jeśli chodzi o przygotowanie odpowiedniego środka treningowego. Warto się najpierw zastanowić nad celami, które chcemy zrealizować w trakcie ćwiczenia czy gry. Oczywiście istnieje możliwość realizacji ćwiczenia izolowanego, w którym ten element będzie pominięty np. izolowana praca nad elementami motoryki, jednak tutaj skupimy się bardziej na ćwiczeniach piłkarskich. Wymiar techniczno-taktyczny musi być wyznaczony w oparciu i działania zawodników, które będą dla nas pożądane. Należy określić jakich oczekujemy działań, na poziomie indywidualnym, grupowym oraz zespołowym. Ściśle z tym związana będzie również faza gry, czyli kiedy te działania występują. Czy jest to sytuacja kiedy nasz zespół posiada piłkę, czy piłkę posiada rywal. A może interesują nas momenty, kiedy ta piłka została odebrana lub stracona przez nasz zespół.

Wymiar motoryczny

Stosując kompleksowe środki treningowe, bo o takich mowa, zawsze trzeba uwzględnić również pracę pod kątem motorycznym. Dobrze zaplanowany środek treningowy umożliwia nam kształtowanie zdolności motorycznych. Duży wpływ na to ma intensywność ćwiczenia. A bezpośredni wpływ na intensywność ma liczba zaangażowanych zawodników, czas trwania ćwiczenia (lub gry), czas przerw, liczba powtórzeń itd. Tak więc, warto się zastanowić podczas planowania środków treningowych, nad jakimi zdolnościami motorycznymi chcemy z zespołem pracować w trakcie realizacji ćwiczenia. To może mieć spory wpływ na ostateczną wersję zastosowanego środka treningowego.

Mental

Coraz częściej trenerzy pochylają się również nad wymiarem psychologicznym podczas planowania nie tylko środków treningowych, ale generalnie podczas planowania całego procesu szkolenia. I bardzo dobrze, bo dobre przygotowanie do zajęć jest w stanie nam pomóc pracować również nad „głową” zawodników. Możemy stworzyć warunki i środowisko, w którym zawodnicy będą rozwijać swoje umiejętność mentalne. Można budować pewność siebie, dzięki czemu zawodnicy nie będą się bali podejmować ryzyka podczas działań piłkarskich. Można skupić się na poprawie koncentracji, można wzmacniać więzi w zespole i pielęgnować relacje, które są niezbędne nie tylko na boisku piłkarskim. Dlatego warto również uwzględnić te aspekty, planując środek treningowy.

Czas i miejsce

Są to dwa wspomniane już elementy, które mocno związane są z aspektem motorycznym, ale nie tylko. Jeśli chodzi o czas, to trzeba określić, ile go poświęcimy w trakcie jednostki, na ten konkretny środek treningowy. Następnie ile będzie trwało pojedyncze powtórzenie, czy seria (jeśli planowane jest więcej niż jedna) oraz jaki czas przerw zastosujemy. Tutaj nie da się ukryć, że parametry te są mocno związane z intensywnością, a co za tym idzie z kształtowaniem odpowiednich zdolności motorycznych. Jednak warto zwrócić uwagę czy ta intensywność jest zachowana przez cały czas trwania ćwiczenia, bo jeśli nie, to warto zareagować i dopasować odpowiednio czasy pracy bądź przerw. Drugim parametrem, niezwykle istotnym do określenia jest przestrzeń boiska. Wymiar pola gry musi być odpowiedni, zarówno pod kątem założeń techniczno-taktycznych (gra powinna być w miarę płynna, a realizacja zadań możliwa) oraz motorycznych (wielkość pola gry ma wpływ na rodzaj kształtowanych zdolności). Dodatkowo warto też zwrócić uwagę na umiejscowienie ćwiczenia w kontekście całego boiska. Jeśli np. pracujemy nad otwarciem gry przez bramkarza, to nie ustawiamy pola gry inaczej niż w strefie otwarcia ataku, korzystając przede wszystkim ze środkowego sektora, gdzie bramkarz rozpoczyna ćwiczenie/grę.

Liczba zawodników

Bardzo oczywisty element, który też powinien wynikać z kilku czynników. Po pierwsze musi pomóc realizować działania techniczno-taktyczne, które można wykonać w skali mikro (działania indywidualne), mezo (grupowe) lub makro (zespołowe). Warto się zastanowić czy planowany „układ sił” umożliwi realizację celu oraz że zadanie to nie będzie zbyt łatwe do wykonania. Trzeba również manipulować liczba zawodników w trakcie gry, jeśli brakuje jej płynności.  Oprócz założeń techniczno-taktycznych, trzeba się również zastanowić jaka będzie praca w aspekcie motorycznym, bo inną wykona zawodnik w grze Br+4v3 akcentującej wspomniane otwarcie gry, a inną jeśli ten sam element będziemy doskonalić podczas gry 9v9 czy 11v11.

Organizacja ćwiczenia – rola trenera

Tutaj już nie tyle odpowiednie planowanie ćwiczenia na kartce, przy biurku, co praca na boisku i realizacja przygotowanych środków treningowych. I tutaj chciałbym zwrócić uwagę na trzy elementy:

przygotowanie ćwiczenia, gry przed treningiem, aby móc płynnie przejść między kolejnymi ćwiczeniami w trakcie jednostki treningowej; ważne jest aby cały niezbędny sprzęt treningowy był już gotowy do użytku, a efektywny czas pracy zoptymalizowany;

dystrybucja piłek, czyli trener musi zarządzać ćwiczeniem, a zwłaszcza grą; muszą być ustalone zasady kto wprowadza kolejne piłki, jak wygląda restart w grze oraz muszą być adekwatnie do tego przygotowane piłki; jest to kolejny element, który wpływa na płynność w grze czy intensywność; warto też zwrócić uwagę na taki detal jak na samo ustawienie (umiejscowienie) trenera względem ćwiczących; które miejsce jest optymalne do obserwacji zawodników lub do wprowadzania piłek, jeśli to on będzie odpowiedzialny do ich dystrybucję;

coaching trenera, czyli poprowadzenie ćwiczenia/gry; może on obejmować objaśnienia, pokaz (zwłaszcza w młodszych kategoriach), jak również aktywne reagowanie na to co się dzieje w trakcie zajęć; trener musi wiedzieć kiedy warto zareagować i np. zatrzymać grę i wyjaśnić jakiś aspekt lub idąc dalej w jaki sposób to zrobić – dać konkretne odpowiedzi, tylko wskazać odpowiedni kierunek, a może za pomocą pytań zmusić zawodników do samodzielnego rozwiązania problemu;

Podsumowanie

Patrząc na powyższe informacje, może się wydawać, że przygotowanie odpowiedniego środka treningowego jest bardzo skomplikowanym procesem. Zapewne w dużym stopniu tak jest, zwłaszcza na początku drogi trenerskiej. Jednak wraz z upływem czasu, z nabytą wiedzą oraz zebranym doświadczeniem, proces ten na pewno jest o wiele łatwiejszy i nie trwa aż tyle czasu. Poza tym bardzo ważne jest, aby trener miał „otwartą głowę” i potrafił wyciągać wnioski ze swojej pracy. Czasami ćwiczenie czy gra na papierze mogą wydawać się wręcz idealne, jednak potem w trakcie zajęć już tak dobrze to nie wygląda. Trzeba zdiagnozować przyczyny i następnie spróbować jeszcze raz, tym razem mądrzej. Mądrzej o kolejne wnioski i doświadczenia.

Kategorie
Szkolenie

Konspekt treningowy, czyli najlepszy asystent trenera

Konspekt treningowy, czyli najlepszy asystent trenera

Jeszcze kilka lat wstecz, trenerzy z notatkami, pojedynczymi kartkami, które wyciągali podczas treningów, byli lekko prześmiewami. Szydera była ze strony zawodników, innych trenerów, generalnie kartka w ręce trenera podczas treningu to obciach! No bo jak zerka, ściąga tzn. że czegoś nie umie! Albo, co gorsza nie rozumie, a wszystko “skopiowane”. Muszę się przyznać, że na początku pracy trenerskiej, również nie korzystałem ze wsparcia w postaci konspektu treningowego. I nie dlatego, że szedłem na trening nieprzygotowany, tylko wydawało mi się, że wszystko zapamiętam, a jak czegoś zapomnę to sobie szybko poradzę inaczej. Jednak (dzięki Bogu!) człowiek cały czas się uczy, rozwija, nabiera niezbędnego doświadczenia, do pewnych rzeczy dorasta i konspekt treningowy – jako narzędzie jest dzisiaj niezbędnym elementem w mojej pracy. Ba, poszedłbym dalej! Dobrze przygotowany konspekt, może być najlepszym ASYSTENTEM TRENERA, który ciągle będzie kontrolował, co, kiedy, jak oraz podpowie na co zwrócić uwagę, co trzeba akcentować podczas gry itd.
 

Co powinien zawierać konspekt, aby realnie pomóc nam w treningu? Jakie informacje powinny tam być umieszczone? Jak taki szablon konspektu przygotować na swoje potrzeby?

Oczywiście nie ma jednoznacznej odpowiedzi na dwa pierwsze pytania. Każdy trener pewnie ma swoje zdanie na ten temat. Jednak spróbuję wybrać najważniejsze elementy, które powinny pomóc trenerowi w pracy podczas treningu.

Konspekt treningowy trzeba podzielić na 3 części: pierwsza to informacje organizacyjne, druga to cele treningowe, a trzecia to już przebieg całego treningu – środki treningowe. Co powinna każda z tych części zawierać? 

1. Część – informacje organizacyjne
 
Każdy konspekt powinien się zaczynać od informacji organizacyjnych. Podstawowe dane to numer kolejnej jednostki treningowej, data oraz miejsce treningu (boisko, siłownia, hala itd.) oraz czas jego trwania.
Dodatkowo ważnymi elementami, które również wyróżniam w swoim konspekcie są:

– budowa całego mikrocyklu oraz umiejscowienie w nim danej jednostki. Patrząc na konspekt wiem, ile treningów w danym tygodniu drużyna odbyła bądź ma zaplanowane, w jaki dzień jest rozgrywany mecz itd. Tutaj polecam wydzielić okres od meczu do meczu, najczęściej będzie to standardowo 8 dni np. sobota – sobota.
 
– kadra zespołu czyli wypisanie nazwisk całej drużyny, najlepiej z podziałem na pozycje. Łatwiej wtedy w czasie treningu przydzielić zawodników do gier, przypisać do pozycji. Dodatkowo też szybciej odnotujemy nieobecności i będziemy wiedzieć jaką grupą dysponujemy podczas zajęć.
 
– sprzęt treningowy (trenażery) niezbędny podczas danej jednostki treningowej. Dzięki temu przed treningiem szybciej przygotujemy wszystko co będzie potrzebne podczas ćwiczeń czy gier oraz do minimum ograniczymy ryzyko, że o czymś zapomnieliśmy. Warto również odnotować dodatkowo w tej rubryce np. bramki, ich ilość oraz rozmiary, zwłaszcza w przypadkach, gdzie te bramki trzeba na boisko treningowe przetransportować z odległego miejsca. Można to wszystko przygotować już przed treningiem.
 
 
2. Część – cel treningu
 
W sumie najważniejsza rzecz w treningu. Każda jednostka powinna mieć swój cel (tematykę), a temu powinny być podporządkowane wszystkie środki treningowe. Osiągnięcie celu w treningu powinno być priorytetem. Jakie wyznaczamy cele?

– cel taktyczny – którego wartość wzrasta wraz z wiekiem zawodników. Powinniśmy określić nad jakim elementem taktycznym chcemy pracować podczas jednostki, nad jakim momentem gry (fazą gry) oraz jakich zawodników (grup, formacji) ten aspekt w szczególności dotyczy np. Transfer negatywny – doskok po stracie piłki w środkowym sektorze boiska
 
– cel techniczny – szczególnie ważny w najmłodszych grupach wiekowych. To tam punktem wyjściowym powinno być określenie elementu techniki, którego nauczania i doskonalenia będzie dotyczył trening np. technika podań, prowadzenie piłki
 
 cel motoryczny – czyli określenie akcentu motorycznego, nad którym będą zawodnicy pracować podczas treningu. Wg mnie nie powinien on być wyizolowany, a wynikać z formy i doboru środków treningowych (manipulacja czasem, przestrzenią oraz liczebnością zawodników w grach). Wyjątkiem może być siła czy koordynacja.
 
To trzy podstawowe cele, tematy zajęć które powinniśmy określić przed zajęciami, aby móc skutecznie wykorzystać jednostkę do doskonalenia umiejętności swoich podopiecznych. Spotkałem się jeszcze z wyróżnieniem dodatkowo celu mentalnego  (psychologicznego) oraz celu percepcyjnego
 
 
3. Część – przebieg treningu – środki treningowe
 
Ostatnia część, która zazwyczaj zajmuje ponad 90% objętości całego konspektu, to kolejne środki treningowe, z których zbudowana jest cała jednostka. Nie będę się zagłębiał w temat budowy, samej w sobie, jednostki treningowej, bo to dłuższe rozważanie na osobny wpis. Jednak w kontekście konspektu jakie najważniejsze informacje powinny się tutaj pojawić? U mnie widnieje podział  treningu na trzy części: wstępną, główną oraz końcową.
Bez względu na część treningu, każde ćwiczenie składa się z 3 elementów w konspekcie, aby było czytelne dla trenera:

– czas trwania –
czyli całkowity czas, jaki planujemy poświecić na dane ćwiczenie czy też grę. Ważne jest również, aby wyróżnić szczegółowo czas jednego powtórzenia, ilość powtórzeń oraz czas przerw. Ale generalnie jest to całkowity czas przeznaczony dla danego ćwiczenia.

– opis ćwiczenia/gry – bez względu czy jest to schemat podań, czy gra, powinna być krótka informacja na czym polega. Oprócz tego warto wypunktować najważniejsze akcenty w ćwiczeniu, na które powinniśmy zwrócić uwagę np. przyjęcie kierunkowe podczas schematu podań lub pierwsze dokładne podanie po odbiorze piłki w czasie gry, jeśli jest to jeden z elementów nad którymi pracujemy podczas treningu. W części opisowej warto wypisać sobie, wspomniane wcześniej, czasy aktywnego ćwiczenia/gry oraz czas spoczynku jak również wielkość pola gry. Można również przygotować w przypadku gier, podział zawodników na drużyny, formacje, co usprawni i przyspieszy przejścia między kolejnymi grami.
 
– ilustracja graficzna – czyli przygotowanie w specjalnej aplikacji rysunku, który szybko zobrazuje rodzaj ćwiczenia czy też gry, który zastosujemy. Na rysunku możemy już określić dokładną kolejność działań w przypadku  schematów podań, co zdecydowanie ułatwi trenerom odtworzenie całego ćwiczenia i zaprezentowania go swoim podopiecznym. W przypadku bardziej skomplikowanych schematów, polecam tą samą grafikę w większym formacie powiesić w szatni przed treningiem, aby każdy zawodnik się zapoznał i szybciej przeszedł do samego ćwiczenia podczas treningu.

Trzeba pamiętać, że KONSPEKT TRENINGOWY jest dla trenera! Ma mu pomóc w pracy i organizacji treningu. Dlatego też każdy powinien stworzyć własny szablon i umieścić w nim takie informacje, które będą mu pomagały w czasie zajęć. Można to zrobić w popularnych programach typu Word czy Excel. Kto nie czuje się biegły w tych programach może skorzystać z gotowych szablonów, które oferują programy do rysowania grafik piłkarskich. Ja do rysowania ćwiczeń oraz gier wykorzystuję  Unicoach Creator, a następnie umieszczam je w przygotowanym samodzielnie szablonie, do stworzenia którego wykorzystałem worda. 

Kategorie
Młodzież Seniorzy Środki treningowe

Kontrpressing jako jeden z elementów nowoczesnej piłki

Kontrpressing jako jeden z elementów nowoczesnej piłki

Piłka nożna stawia coraz większe wymagania przed zawodnikami. Tempo gry rośnie, piłkarze przebiegają coraz większy dystans w czasie meczu, wyszkolenie techniczne graczy również jest na najwyższym poziomie. Coraz trudniej jest zaskoczyć rywali. Trenerzy również szukają nowych rozwiązań taktycznych, bądź odświeżają pewne warianty w nowych wersjach. Tak jest również z kontrpressingiem (ang. counter pressing), który z powodzeniem był stosowany w latach 70-tych przez Holendrów, a podczas ostatnich kilku sezonów zaprezentowany w nowej formie przez wielkie zespoły takie jak Liverpool, Barcelona czy Borussia Dortmund.
 
Czym konkretnie jest kontrpressing? Na czym polega ten zabieg taktyczny? Kontrpressing to nic innego jak natychmiastowe dążenie zespołu do odbioru piłki zaraz po jej stracie. Innymi słowy mówiąc, głównym założeniem kontrpressingu jest natychmiastowa reakcja po stracie piłki, zorientowana na szybki odbiór piłki, kiedy to zespół przeciwny nie jest jeszcze zorganizowany dobrze w ataku. Jest to jedna z form czy też możliwości zachowania zespołu podczas przejścia z ataku do obrony. A fazy czy też momenty przejściowe odgrywają w nowoczesnej piłce coraz większe role.

Kontrpressing najczęściej jest stosowany przez zespoły, które bardzo dobrze się czują kiedy mają piłkę i lubią grać w ataku pozycyjnym, stąd też w momencie kiedy ją tracą dążą do jak najszybszego jej odzyskania. W ostatnich sezonach najczęściej korzystały z tego zabiegu zespoły Josepa Guardioli (Barcelona, Bayern) czy też Liverpool, a wcześniej Borussia Jurgena Kloppa. Zespoły te grały bardzo ofensywnie i tracąc piłkę na połowie przeciwnika dużo łatwiej było spróbować ją natychmiast odebrać, niż odbudować pozycje obronne całego zespołu. W zespołach Guardioli obowiązywała nawet zasada 6 sekund, był to czas po stracie piłki, podczas którego cały zespół dążył do jej odbioru. Było to obowiązkowe działanie całego zespołu.

Jakie są najważniejsze elementy (założenia) kontrpressingu, aby był on skuteczny?

– czas reakcji – bardzo ważna jest natychmiastowa reakcja zespołu po stracie piłki, im szybsza tym trudniej będzie przeciwnikowi utrzymać piłkę i wyjść ze strefy pressingu

– cały zespół – zareagować musi cała drużyna, jako monolit… wystarczy, że jeden zawodnik będzie chwilę spóźniony i działania pozostałych zawodników mogą spełznąć na niczym

– ruch do przodu – po stracie piłki cały zespół musi wykonać ruch w stronę przeciwnika, do przodu, nigdy w tył odbudowując pozycje

– doskok do zawodnika z piłką – pierwszym działaniem powinien być natychmiastowy doskok do zawodnika z piłką, aby maksymalnie ograniczyć jego możliwości działania (wyjście ze strefy pressingu)

– doskok do zawodników w najbliższym otoczeniu zawodnika z piłką – oprócz szybkiej reakcji zorientowanej na zawodnika z piłką, zawodnicy muszą również doskoczyć (lub odciąć od podania) do jego partnerów, znajdujących się w najbliższym otoczeniu ponieważ mogą potencjalnie stanowić wsparcie dla zawodnika z piłką (wyjście podaniem spod pressingu)

– odcięcie linii podań – oprócz pokrycia zawodników w najbliższym otoczeniu piłki, ważne jest również uniemożliwienie zagrania do jednego z zawodników ustawionych nieco dalej od zawodnika z piłką; skutecznym działaniem jest ustawienie się w (potencjalnej) linii podania między zawodnikiem z piłką a graczem, do którego podanie chcemy wykluczyć

Gry nauczające oraz doskonalące kontrpressing
 
Kontrpressing jest dosyć trudnym elementem, jeśli chodzi o szkolenie. Wymaga on przede wszystkim dobrej komunikacji, współpracy całego zespołu oraz czas reakcji, jak również jego realizacji, jest stosunkowo krótki. Aby można było skutecznie w grze stosować kontrpressing, musi on wejść w nawyk zawodników, zachowanie drużyny po stracie piłki musi być automatyczne, bez zawahania. Do nauczania można stosować mniejsze gry zadaniowe, jak również docelowo fragmenty gry czy też gry pozycyjne.

Gra 6v6 w dwóch strefach

Pole gry podzielone na dwie równe strefy. Każdy z zespołów w swoim sektorze gra na utrzymanie piłki w przewadze liczebnej 6v4. Po stracie piłki (na rysunku czerwoni) natychmiast doskakują do białych, aby uniemożliwić im przegranie piłki do jednego z partnerów w swojej strefie.

Gra 4v2 z przejściem do 8v4

W polu gry, w jej centralnej części, wyznaczono dodatkowy kwadrat 10x10m. Grę rozpoczynają czerwoni, właśnie w tym kwadracie, grając w przewadze 4v2. Po stracie piłki, szybko doskakują do dwójki białych obrońców, których zadaniem jest utrzymanie piłki poprzez zagranie do jednego z sześciu partnerów, ustawionych w polu gry.

Gra 7v5 na utrzymanie

Gra pozycyjna na utrzymanie piłki. Pięciu zawodników czerwonych na obwodzie pola gry oraz dwóch wewnątrz grają przeciwko pięciu białym obrońcom. Zespół czerwony natychmiast po stracie piłki dąży do jej szybkiego odbioru. Zawodnicy muszą pamiętać o zamknięciu strefy pressingu (szybkim doskoku do zawodnika z piłką, ścisłym pokryciu zawodników w otoczeniu piłki).

Gra 7v5 z 4 małymi bramkami

Gra pozycyjna na utrzymanie piłki. Pięciu zawodników czerwonych na obwodzie pola gry oraz dwóch wewnątrz grają przeciwko pięciu białym obrońcom. Zespół czerwony natychmiast po stracie piłki dąży do jej szybkiego odbioru. Zawodnicy muszą pamiętać o zamknięciu strefy pressingu (szybkim doskoku do zawodnika z piłką, ścisłym pokryciu zawodników w otoczeniu piłki).

Kategorie
Dzieci Młodzież Środki treningowe

Team building – przykłady aktywności wzmacniających więzi w zespole

Team building – przykłady aktywności wzmacniających więzi w zespole

Team building, czyli budowanie zespołu, a ściślej mówiąc budowanie relacji między członkami zespołu, zdobywa coraz większa popularność w wielkich firmach, korporacjach, wszędzie tam gdzie współpraca między członkami załogi jest bardzo ważna. Są to wszelkiego rodzaju formy integracyjne np. zabawy, dzięki którym wszyscy członkowie danej grupy, zespołu, poznają się wzajemnie, uczą się współpracy, budują wzajemne zaufanie. Krótko mówiąc tworzy się więź (tzw. team spirit), która ma pomóc we współdziałaniu grupy również na płaszczyźnie zawodowej. Nie inaczej jest w sporcie! W każdej dyscyplinie zespołowej, gdzie bardzo ważna jest współpraca, wzajemne dobre relacje, dobra komunikacja, tego typu formy również powinny być obecne w treningu. Trening mentalny, a właściwie jego element, którym jest team building, jest tak samo ważny jest współpraca w kontekście taktycznym, czy przygotowanie motoryczne. Dopiero wszystko razem tworzy spójną całość. Zazwyczaj ten duch zespołu, jeśli chodzi o priorytety w budowaniu zespołu piłkarskiego, to jakieś 10-15% (bo przecież ważniejsza jest taktyka, czy motoryka), ale często jest tak, że wpływ na wynik końcowy jest na poziomie 80-90%. Przykładów nie trzeba daleko szukać na potwierdzenie tej odważnej tezy, wystarczy przytoczyć mecze reprezentacji Iranu, Maroka czy występ Korei Południowej z Niemcami z ostatnich Mistrzostw Świata.

Czy warto organizować tego typu zajęcia? Moim zdaniem zdecydowanie tak! I wydaje mi się, że wzmacnianie więzi i ciągłe budowania wzajemnych relacji może tylko pomóc w funkcjonowaniu zespołu. Wiadomo, że najlepszym „spoiwem” dla drużyny jest zwycięstwo i nic nigdy nie będzie tak cementowało zespołu jak wygrana. Jednak nawet wtedy warto zwrócić uwagę, że może są zawodnicy, którzy mniej grają, nie czują się tak bardzo potrzebni grupie. Wtedy tego typu zajęcia mogą tylko poprawić taki stan. Również warto takie zajęcia w formie integracyjnej zastosować, kiedy pojawiają się nowi zawodnicy, zmienia się kadra zespołu, nie wszyscy się jeszcze dobrze znają lub po prostu w przypadku organizacji np. obozu, gdzie grupa jest zupełnie nowa

Jakiego typu są to zajęcia, czy też w jakiej formie powinny się odbywać? Oczywiście form integracyjnych może być bardzo wiele, zarówno związanych mocno z umiejętnościami piłkarskimi jak również, niezwiązane zupełnie z treningiem. Ja zdecydowanie wole łączyć formy zabawowe np. z elementami techniki, czyli jak to tylko możliwe to bawimy się, ale również doskonalimy pewne umiejętności, nawet jeśli nie jest to naszym bezpośrednim celem. 

Poniżej moja propozycja 5 zabaw, piłkarskich form integracyjnych, które śmiało można na wiele sposób modyfikować na potrzeby zespołu, uwzględniając jego zaawansowanie, wiek, umiejętności itd. Mimo, że na pierwszy rzut oka, zabawy te mogą się kojarzyć z grupami żaków czy orlików, jestem pewien, że równie wielką frajdę sprawią starszym zawodnikom, również seniorom. Tym bardziej, że każda z tych zabaw to forma rywalizacji, a jaki sportowiec nie lubi się mierzyć z kolegami i konkurować?

Znajdź swój kolor

Zawodnicy w wyznaczonym polu wykonują zadania techniczne z piłkami np. prowadzenie piłki różnymi częściami stopy. Dodatkowo każdy z nich ma w ręku stożek (lub znacznik) w jednym z czterech kolorów. Zawodnicy oprócz zadania technicznego, które określa trener, muszą w trakcie ćwiczeń wymieniać się między sobą stożkami (wymieniać kolorami). Na określone wcześniej przez trenera hasło, zawodnicy jak najszybciej zbierają się w narożnikach w zespołach o jednakowym kolorze. Jeśli dwa kolory ustawiają się w tym samym narożniku, zespół który zbierze się pierwszy, ten zajmuje wybrane pole. Ostatnia drużyna wykonuje dodatkowe zadanie np. 5 pompek. Idealna liczba zawodników do zabawy to 12 lub 16.

Wyścigi żonglerów

Rywalizacja zespołów np. 5-osobowych. Zadaniem każdej drużyny jest podbijanie piłki, tak aby jako zespół przetransportować ją do mety. Utrudnieniem dla zawodników jest fakt, że cały czas muszą trzymać się za ręce. Jeśli, któryś z zawodników puści partnera lub piłka upadnie na ziemię, cały zespół musi wrócić na linię startu. Trener może określić sposób podbijania piłki np. tylko głową lub tylko lewą nogą. Na mecie można dodatkowo wyznaczyć cel do zagrania piłki (strefę czy np. kosz).

Zmień bazę

Zawodnicy współpracują w grupach co najmniej 3-osobowych. Każdy z nich znajduje się w wyznaczonej strefie tzw. “bazie” np. 3x3m. Zawodnicy mają zadanie techniczne np. podbijanie piłki prawa-lewa noga. Po odpowiedniej komunikacji zawodnicy w tym samym czasie podbijają piłkę wyżej i przebiegają do sąsiedniego pola, które zwolnił partner (np. zgodnie ze wskazówkami zegara). Jeśli każdemu zawodnikowi uda się opanować piłkę w obrębie wyznaczonej strefy, cała drużyna zdobywa punkt. Dla młodszych grup można zastosować np. podrzucanie piłki rękami, a następnie jej złapanie bez kontaktu z podłożem.

Kółko – krzyżyk

Piłkarska odmiana popularnej gry w rywalizacji dwóch zespołów. Pola do gry można wyznaczyć za pomocą obręczy koordynacyjnych lub jednokolorowych stożków. Zawodnicy prowadząc piłkę, wybierają jedno pole (dwa kolory stożków bądź znaczników treningowych), a następnie wracają z piłką i przekazują ją następnemu partnerowi. Zespół, który jako pierwszy zapełni trzy pola w linii (poziomo, pionowo lub po przekątnej) wygrywa. Zawodnicy grają do skutku tzn. czwarty i kolejny zawodnik w zespole zamienia miejscem jeden znacznik zespołu w inne, wybrane ale wolne pole, aż któryś zespół ułoży linię

Piłkarze akrobaci

Zawodnicy w grupach 3-osobowych wykonują zadania techniczne np. żonglerka, bądź podania po podłożu w określony przez trenera sposób. Co pewien czas, trener wywołuje sposób organizacji grupy np. „4 nogi i ręka” co oznacza, że zawodnicy jako grupa mogą mieć w sumie kontakt z podłożem tylko czterema stopami i jedną ręką. Każdy zespół organizuje się wg uznania, ale zgodnie z wytycznymi. Tutaj tylko wyobraźnia trenera ogranicza warianty i możliwe kombinacje. Można wprowadzić limit czasowy na organizację i punktować te grupy, które wykonały dane zadanie.

Kategorie
Dzieci Szkolenie

Camp Portugal we Wrocławiu – trening pokazowy

Camp Portugal we Wrocławiu – trening pokazowy

W dniach 30.08 – 1.09 2019 roku, we Wrocławiu miał miejsce CAMP Portugal. Bardzo ciekawa inicjatywa Comt Coaching Club, w której miałem zaszczyt aktywnie uczestniczyć. Dwa bardzo intensywne dni, obfite w zajęcia treningowe dla młodych piłkarzy, zwieńczone niedzielnym treningiem pokazowym, połączonym z konferencją trenerską. I właśnie nad tym treningiem pokazowym chciałbym się dzisiaj bardziej pochylić.

Kilka podstawowych informacji organizacyjnych, czyli w treningu brało w sumie udział ponad 170 młodych piłkarzy i piłkarek, urodzonych w latach 2007-201340 trenerów z Polski, którzy poprowadzili trening pod okiem kolegów z Portugalii czy Hiszpanii. Za przygotowanie jednostki odpowiadał Carlos Fernandes (przez wiele lat akademia SL Benfica, aktualnie asystent trenera w pierwszym zespole Sportingu Lizbona), który był wspierany m.in. przez Diogo Teixeire (Benfica, Sporting) czy Daniego Bigasa Alsine (Barcelona). Grupy zawodników były stosunkowo małe, natomiast duża liczba trenerów umożliwiała stworzenie fantastycznych warunków, jeśli chodzi o liczbę zawodników na jednego trenera. W trakcie treningu, grupa, którą się opiekowałem z trzema innymi trenerami, liczyła 12 zawodników, czyli 3 zawodników na 1 trenera! Ale to trening pokazowy, więc standard musiał być wysoki! Na trybunach ponad 300 trenerów, którzy mogli obserwować całą jednostkę.

Jeszcze jedna ważna informacja, zanim przejdę do samego treningu. Trzeba pamiętać, że zawodnicy którzy w niej uczestniczyli, prezentowali zróżnicowany poziom, a w dodatku prezentowali też sporą rozpiętość wiekową, bo między najstarszymi uczestnikami, a najmłodszymi było nawet prawie 7 lat różnicy! A wszyscy realizowali w tym samym czasie jednakowe zawartości w treningu.

Ostatnią rzeczą, o której trzeba wspomnieć, to trening w Portugalii trwa ok. 2h. Podobnie było i w tym przypadku. I o ile kolejne ćwiczenia od pierwszego mają określone ramy czasowe, o tyle zawsze ostatnia gra, nie przewiduje tego czasu, tylko trwa do końca zajęć.

TRENING POKAZOWY – czas trwania: 2h

1) Free Time – technika indywidualna – 15min.

Każdy zawodnik z piłką, ewentualnie piłką na parę. Zawodnicy sami dowolnie wymyślają sobie ćwiczenia, zadanie techniczne, różne formy żonglerki, przyjęcia piłki bądź zwody. Trenerzy mogą w trakcie tego czasu dawać zawodnikom wyzwania (zadania).

2) Przebiegane rondo – 15min.

Zawodnicy ustawieni w dwóch polach gry. Odległość między nimi zależy od wieku zawodników, ale średnio jest to ok. 8-10m. W każdym polu odbywa się równocześnie gra 5v1. Dodatkowo obowiązuje zasada, że zawodnik, który zagra piłkę w jednym polu gry, musi jak najszybciej przebiec do drugiego pola. Zawodnicy nie mają ograniczenia co do liczby kontaktów, ponieważ w trakcie gry mogą się zdarzyć sytuacje typu 2v1 lub nawet 1v1 wewnątrz danego pola.

Ważna jest dystrybucja piłek! Każda dłuższa przerwa w grze w danym polu, zaburza równowagę liczebną zawodników.

3) Wyścig z polem minowym i grą 1v1 – 20min.

W wyznaczonym polu gry, zawodnicy ustawieni jak na rysunku. Na sygnał trenera rozpoczyna się wyścig. Zawodnik czerwony z piłką, atakuje na dużą bramkę z bramkarzem. Dodatkowo po drodze musi pokonać „pole minowe”, czyli ominąć wszystkie porozstawiane stożki. Jeśli piłka dotknie choćby jednej przeszkody, ćwiczenie jest przerywane i zawodnicy wracają na początek. Obrońca musi obiec „pole minowe”, a jeśli zdąży wrócić przez atakującym to mamy pojedynek 1v1. W przypadku odbioru piłki przez obrońcę, próbuje on zagrać do małej bramki. Ważna jest dynamika wykonania ćwiczenia.

4) Gra 3v4 na dużą oraz małe bramki – 20min.

W wyznaczonym polu gry, trener wprowadza piłkę do zespołu 3-osobowego (czerwoni na rysunku). Próbują oni przeprowadzić atak na dużą bramkę. Jeśli obrońcy (biali) odbiorą piłkę, mają za zadanie przeprowadzić ją przez jedną z otwartych, małych bramek, ustawionych na linii końcowej.

Każdą akcję rozpoczyna trener podaniem do zespołu czerwonego. Akcent na ciągłą presję obrońców w kierunku atakujących.

Ćwiczenia 3 oraz 4 były realizowane równocześnie, a zawodnicy zostali podzieleni na dwie grupy

5) Gra 4v4 +2N – do końca

Gra 4v4 na duże bramki z bramkarzami. Dodatkowo w grze bierze udział dwóch zawodników neutralnych, którzy grają z zespołem przy piłce (struktura jak na rysunku). Po zdobyciu bramki lub na sygnał trenera, zawodnicy zmieniają kierunek ataku (zawsze w prawo!) i rozpoczyna się gra na sześć małych bramek. Czerwoni, którzy bronili dużej bramki po prawej stronie, teraz bronią trzech małych bramek u góry. Po rotacji boiska, bramkarze bronią (wg normalnych zasad) trzech małych bramek ze swoim zespołem. Po kolejnej rotacji, czerwoni bronią dużej bramki po lewej stronie. Akcent w grze na szybką reakcje zawodników na zmienne warunki gry

Warto dodać, że podczas całego treningu, wszyscy zawodnicy pojedynczo testowali swoje umiejętności z wykorzystaniem technologii FITLIGHT. Popularne “migające światełka” weryfikowały jak szybko zawodnik zbiera informacje z otoczenia oraz jak szybko zareaguje na te informację. Dwa różne ćwiczenia, pierwsze to ball control test and drugie to band test, opisane poniżej.

BALL CONTROL TEST

Zawodnik rozpoczyna test w środkowej strefie pola w kształcie kwadratu o wymiarach 10x10m. z czterema lampkami. Test z określonym limitem czasu 30 sekund

Pomiar szybkości i ocena czasu reakcji w poruszaniu się z piłką w różnych kierunkach. Oceniamy również pole widzenia i spostrzegawczość wraz z umiejętnościami technicznymi w prowadzeniu piłki

BAND TEST

Wielokierunkowe poruszanie się z piłką i oceną czasu reakcji na dany bodziec z wykorzystaniem band. System Fitlight to różna kolorystyka fotokomórek, która jest dodatkowym bodźcem percepcyjnym. Zadaniem zawodnika, który znajduje się w środku pola o bokach 5x5m jest uderzyć piłkę o bandę, na której pokazał się sygnał świetlny w jak najkrótszym czasie. Bandy rozmieszczone są w odpowiedniej konfiguracji. Test z limitem czasowym 30 sekund

Podsumowując cały trening, szybko można zauważyć jakie są różnice, w stosunku do tego jak trenujemy w Polsce. Na pierwszy rzut oka, na pewno długość treningu oraz jego ciągła intensywność mogą robić wrażenie. Co do środków treningowych, to trenerzy zagraniczni, zwracali uwagę na najważniejsze dla nich elementy tzn. ćwiczenie musi być proste (bez zbędnych komplikacji), a fundamentalnymi elementami są technika, reakcja na zmienne warunki gry oraz podejmowanie decyzji. Tych elementów nigdy w treningu nie może zabraknąć!