Pozytywny Coaching

Kategorie
Szkolenie

Konspekt treningowy, czyli najlepszy asystent trenera

Czy warto przygotowywać konspekt na zajęcia i co takiego powinien zawierać, żeby optymalnie pomógł trenerowi w trakcie zajęć? Poniżej kilka propozycji

Konspekt treningowy, czyli najlepszy asystent trenera

Jeszcze kilka lat wstecz, trenerzy z notatkami, pojedynczymi kartkami, które wyciągali podczas treningów, byli lekko prześmiewami. Szydera była ze strony zawodników, innych trenerów, generalnie kartka w ręce trenera podczas treningu to obciach! No bo jak zerka, ściąga tzn. że czegoś nie umie! Albo, co gorsza nie rozumie, a wszystko “skopiowane”. Muszę się przyznać, że na początku pracy trenerskiej, również nie korzystałem ze wsparcia w postaci konspektu treningowego. I nie dlatego, że szedłem na trening nieprzygotowany, tylko wydawało mi się, że wszystko zapamiętam, a jak czegoś zapomnę to sobie szybko poradzę inaczej. Jednak (dzięki Bogu!) człowiek cały czas się uczy, rozwija, nabiera niezbędnego doświadczenia, do pewnych rzeczy dorasta i konspekt treningowy – jako narzędzie jest dzisiaj niezbędnym elementem w mojej pracy. Ba, poszedłbym dalej! Dobrze przygotowany konspekt, może być najlepszym ASYSTENTEM TRENERA, który ciągle będzie kontrolował, co, kiedy, jak oraz podpowie na co zwrócić uwagę, co trzeba akcentować podczas gry itd.
 

Co powinien zawierać konspekt, aby realnie pomóc nam w treningu? Jakie informacje powinny tam być umieszczone? Jak taki szablon konspektu przygotować na swoje potrzeby?

Oczywiście nie ma jednoznacznej odpowiedzi na dwa pierwsze pytania. Każdy trener pewnie ma swoje zdanie na ten temat. Jednak spróbuję wybrać najważniejsze elementy, które powinny pomóc trenerowi w pracy podczas treningu.

Konspekt treningowy trzeba podzielić na 3 części: pierwsza to informacje organizacyjne, druga to cele treningowe, a trzecia to już przebieg całego treningu – środki treningowe. Co powinna każda z tych części zawierać? 

1. Część – informacje organizacyjne
 
Każdy konspekt powinien się zaczynać od informacji organizacyjnych. Podstawowe dane to numer kolejnej jednostki treningowej, data oraz miejsce treningu (boisko, siłownia, hala itd.) oraz czas jego trwania.
Dodatkowo ważnymi elementami, które również wyróżniam w swoim konspekcie są:

– budowa całego mikrocyklu oraz umiejscowienie w nim danej jednostki. Patrząc na konspekt wiem, ile treningów w danym tygodniu drużyna odbyła bądź ma zaplanowane, w jaki dzień jest rozgrywany mecz itd. Tutaj polecam wydzielić okres od meczu do meczu, najczęściej będzie to standardowo 8 dni np. sobota – sobota.
 
– kadra zespołu czyli wypisanie nazwisk całej drużyny, najlepiej z podziałem na pozycje. Łatwiej wtedy w czasie treningu przydzielić zawodników do gier, przypisać do pozycji. Dodatkowo też szybciej odnotujemy nieobecności i będziemy wiedzieć jaką grupą dysponujemy podczas zajęć.
 
– sprzęt treningowy (trenażery) niezbędny podczas danej jednostki treningowej. Dzięki temu przed treningiem szybciej przygotujemy wszystko co będzie potrzebne podczas ćwiczeń czy gier oraz do minimum ograniczymy ryzyko, że o czymś zapomnieliśmy. Warto również odnotować dodatkowo w tej rubryce np. bramki, ich ilość oraz rozmiary, zwłaszcza w przypadkach, gdzie te bramki trzeba na boisko treningowe przetransportować z odległego miejsca. Można to wszystko przygotować już przed treningiem.
 
 
2. Część – cel treningu
 
W sumie najważniejsza rzecz w treningu. Każda jednostka powinna mieć swój cel (tematykę), a temu powinny być podporządkowane wszystkie środki treningowe. Osiągnięcie celu w treningu powinno być priorytetem. Jakie wyznaczamy cele?

– cel taktyczny – którego wartość wzrasta wraz z wiekiem zawodników. Powinniśmy określić nad jakim elementem taktycznym chcemy pracować podczas jednostki, nad jakim momentem gry (fazą gry) oraz jakich zawodników (grup, formacji) ten aspekt w szczególności dotyczy np. Transfer negatywny – doskok po stracie piłki w środkowym sektorze boiska
 
– cel techniczny – szczególnie ważny w najmłodszych grupach wiekowych. To tam punktem wyjściowym powinno być określenie elementu techniki, którego nauczania i doskonalenia będzie dotyczył trening np. technika podań, prowadzenie piłki
 
 cel motoryczny – czyli określenie akcentu motorycznego, nad którym będą zawodnicy pracować podczas treningu. Wg mnie nie powinien on być wyizolowany, a wynikać z formy i doboru środków treningowych (manipulacja czasem, przestrzenią oraz liczebnością zawodników w grach). Wyjątkiem może być siła czy koordynacja.
 
To trzy podstawowe cele, tematy zajęć które powinniśmy określić przed zajęciami, aby móc skutecznie wykorzystać jednostkę do doskonalenia umiejętności swoich podopiecznych. Spotkałem się jeszcze z wyróżnieniem dodatkowo celu mentalnego  (psychologicznego) oraz celu percepcyjnego
 
 
3. Część – przebieg treningu – środki treningowe
 
Ostatnia część, która zazwyczaj zajmuje ponad 90% objętości całego konspektu, to kolejne środki treningowe, z których zbudowana jest cała jednostka. Nie będę się zagłębiał w temat budowy, samej w sobie, jednostki treningowej, bo to dłuższe rozważanie na osobny wpis. Jednak w kontekście konspektu jakie najważniejsze informacje powinny się tutaj pojawić? U mnie widnieje podział  treningu na trzy części: wstępną, główną oraz końcową.
Bez względu na część treningu, każde ćwiczenie składa się z 3 elementów w konspekcie, aby było czytelne dla trenera:

– czas trwania –
czyli całkowity czas, jaki planujemy poświecić na dane ćwiczenie czy też grę. Ważne jest również, aby wyróżnić szczegółowo czas jednego powtórzenia, ilość powtórzeń oraz czas przerw. Ale generalnie jest to całkowity czas przeznaczony dla danego ćwiczenia.

– opis ćwiczenia/gry – bez względu czy jest to schemat podań, czy gra, powinna być krótka informacja na czym polega. Oprócz tego warto wypunktować najważniejsze akcenty w ćwiczeniu, na które powinniśmy zwrócić uwagę np. przyjęcie kierunkowe podczas schematu podań lub pierwsze dokładne podanie po odbiorze piłki w czasie gry, jeśli jest to jeden z elementów nad którymi pracujemy podczas treningu. W części opisowej warto wypisać sobie, wspomniane wcześniej, czasy aktywnego ćwiczenia/gry oraz czas spoczynku jak również wielkość pola gry. Można również przygotować w przypadku gier, podział zawodników na drużyny, formacje, co usprawni i przyspieszy przejścia między kolejnymi grami.
 
– ilustracja graficzna – czyli przygotowanie w specjalnej aplikacji rysunku, który szybko zobrazuje rodzaj ćwiczenia czy też gry, który zastosujemy. Na rysunku możemy już określić dokładną kolejność działań w przypadku  schematów podań, co zdecydowanie ułatwi trenerom odtworzenie całego ćwiczenia i zaprezentowania go swoim podopiecznym. W przypadku bardziej skomplikowanych schematów, polecam tą samą grafikę w większym formacie powiesić w szatni przed treningiem, aby każdy zawodnik się zapoznał i szybciej przeszedł do samego ćwiczenia podczas treningu.

Trzeba pamiętać, że KONSPEKT TRENINGOWY jest dla trenera! Ma mu pomóc w pracy i organizacji treningu. Dlatego też każdy powinien stworzyć własny szablon i umieścić w nim takie informacje, które będą mu pomagały w czasie zajęć. Można to zrobić w popularnych programach typu Word czy Excel. Kto nie czuje się biegły w tych programach może skorzystać z gotowych szablonów, które oferują programy do rysowania grafik piłkarskich. Ja do rysowania ćwiczeń oraz gier wykorzystuję  Unicoach Creator, a następnie umieszczam je w przygotowanym samodzielnie szablonie, do stworzenia którego wykorzystałem worda.